Okuyun; konuya bakışınızı değiştirin..
Kalın barsak (kolon), yaklaşık iki metre uzunluğunda olup sindirim sisteminin ince barsaktan sonra gelen ve anüste sonlanan kısmıdır. Kalın barsak kanseri dünyada sık rastlanan kanser tiplerinden olup ölüme yol açan kanserler arasında üst sıralarda yer almaktadır. Erkekte ve kadında eşit oranda görülen kolon kanseri bütün kanserler içinde görülme sıklığı bakımından üçüncü sırada yer alır. Kalın barsak kanseri her yaşta görülmesine karşın, hastaların %90’ından fazlası kırk yaş ve üzerindedir. Bu yaştan itibaren her on yılda risk yaklaşık iki katına çıkar. Aslında kanserin sıklığını daha çarpıcı görmek adına şu ifade çok önemli: Yaşam süresi boyunca her 50 kişiden birinde kolorektal kanser oluşmaktadır!
Kolon kanserinin nedeni kesin olarak bilinmemektedir fakat oluşumunda etkili olan bazı çevresel ve genetik nedenler vardır. Kalıtsal etkenler bu konuda büyük öneme sahiptir. Daha önceden meme ve yumurtalık kanserini geçirmiş kişilerde ve ailelerinde kolon kanseri sıklığı daha fazladır. Beslenme, kolon kanserinde önemli bir yere sahiptir. Batı tipi diyet (aşırı yağlı, hayvansal ürünler) kanser ihtimalini arttırır. Kolon kanseri çoğunlukla kalın barsakta meydana gelen poliplerden (adenomatöz) meydana gelir. Kalın barsak kanserinin sık görülen belirtileri arasında makattan gelen kanama ve dışkılama alışkanlıklarının değişmesi (kabızlık veya ishal), karında kitle hissi, dışkıda kanama, dışkının incelmesi (kitlenin bası etkisi), kansızlık (kitleden gizli kanama), karın ağrısı, aşırı gaz sancıları, bulantı ve kusma atakları (kitlenin tıkayıcı etkisi), kilo kaybı yer alır.
Polipler ve kanserin erken aşamaları, genellikle belirti vermezler. Bu yüzden 45 yaşından itibaren, hiçbir şikâyet olmasa da mutlaka alt sindirim sistemi endoskopisi (kolonoskopi, rektosigmoidoskopi) ve dışkıda gizli kan testi yapılmalıdır. Kolonoskopide özel bir alet ile makattan rektum bölgesine girilir ve ışık kaynağı yardımıyla kameralı sistemle bölge ayrıntılı olarak incelenir. Erken dönemde tanı konulan kolorektal kanserlerde iyileşme oranı yüksektir. İyi huylu poliplerin, yani et parçalarının zamanla kanserleşmesiyle oluşan kalın barsak kanserinin önlenmesi için, poliplerin endoskopik yöntemlerle çıkarılması gerekmektedir. Dünya Sağlık Örgütü ve Gastroenteroloji kılavuzları 45 yaşına gelen herkese şikâyete bakmaksızın rutin kolonoskopik inceleme önermektedir.
Kolonoskopik işlemler Gastroenteroloji uzmanı deneyimiyle, ilaçla uyutarak yapıldığında risk yok denecek kadar azaltılmış olur. Yararlı inceleme sonuçlarına ve kanserden koruyucu işlemler avantajına bakıldığında işlemin yapılmaması için gerekçe kalmamalıdır.
